Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng, các khu đô thị mới tại Hà Nội liên tục mọc lên, thay thế cho các khu nhà tập thể cũ. Tuy nhiên, một vấn đề nổi cộm là nhiều khu đô thị mới lại thiếu các tiện ích xã hội cơ bản, khiến đời sống cư dân gặp nhiều khó khăn. Trong khi đó, các khu nhà tập thể cũ, dù đã xuống cấp, vẫn đảm bảo đầy đủ hạ tầng xã hội và thương mại. Bài viết này sẽ phân tích lý do vì sao tiện ích xã hội tại chung cư mới lại “thua xa” nhà tập thể cũ, và những bài học quý giá từ các khu nhà tập thể này.
Tiện ích xã hội – nghịch lý đô thị bám làng
Trong những năm gần đây, các báo cáo phát triển đô thị của Hà Nội liên tục nhấn mạnh một thực trạng đáng lo ngại. Các chủ đầu tư thường chậm trễ hoặc bỏ qua việc triển khai các dịch vụ thương mại và tiện ích xã hội. Thay vì xây dựng đầy đủ hạ tầng, họ lại tập trung vào việc xây dựng nhà ở để bán nhanh chóng. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hụt các tiện ích cần thiết, khiến nhiều người mua nhà không dám chuyển đến sinh sống. Những người đã chuyển đến thì gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.
Đô thị bám làng là gì? Đô thị bám làng là thuật ngữ mô tả hiện tượng phát triển đô thị mới nằm cạnh hoặc bao quanh các khu vực làng quê truyền thống. Tại các khu đô thị mới, do thiếu hụt các tiện ích xã hội và dịch vụ công cộng, người dân phải phụ thuộc vào các tiện ích và dịch vụ có sẵn tại các làng quê xung quanh.
Thực trạng tiện ích xã hội tại các khu đô thị mới
Sở Tài Nguyên và Môi Trường đã rà soát 102 khu đô thị và khu nhà ở, cho thấy có 382 ô đất với diện tích 269,1ha dự kiến dành cho công trình công cộng. Tuy nhiên, chỉ một tỷ lệ rất nhỏ trong số này được thực hiện đúng cam kết, bao gồm xây dựng trường học và các công trình công cộng. Phần lớn các diện tích này vẫn chưa hoặc sẽ được triển khai trong tương lai không xa.
Điển hình là khu vực Nam Hà Nội với hai khu đô thị mới là Đại Kim – Định Công và Linh Đàm. Người dân tại đây phải dựa vào chợ dân sinh của làng Đại Từ hoặc Hoàng Liệt vì thiếu chợ, siêu thị và trường học công lập chất lượng. Khi quyết định chuyển đến khu này, nhiều người phải gửi con cái vào các trường học ở các khu vực cũ như Đống Đa, Khương Thượng hoặc Kim Liên, gây ra nhiều bất tiện.
So sánh giữa chung cư mới và nhà tập thể cũ
Tại các khu đô thị mới như Trung Hòa – Nhân Chính hay Mỹ Đình, hàng vạn hộ dân vẫn phải trông chờ vào các chợ dân sinh của làng cũ hoặc các chợ cóc mới mọc lên. Tình trạng này còn tồi tệ hơn ở những khu vực xa như Pháp Vân, Việt Hưng hay Ecopark. Trong khi đó, các khu nhà tập thể cũ của Hà Nội như Kim Liên, Thành Công, Giảng Võ hay Trung Tự, dù được xây dựng từ nửa thế kỷ trước, vẫn có đầy đủ hạ tầng thương mại và xã hội.
Những khu nhà tập thể này có hệ thống nhà trẻ, mẫu giáo, trường học, sân vận động, cửa hàng bách hóa và chợ dân sinh. Dù đã xuống cấp, chúng vẫn thể hiện sự đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và xã hội, cũng như phát triển đa dạng về thương mại và dịch vụ. Điều này hoàn toàn trái ngược với các khu đô thị mới, nơi người dân thiếu trầm trọng các công trình hạ tầng xã hội, dù đã nhận nhà và chuyển đến sinh sống.
Tăng cường tiện ích xã hội để cạnh tranh
Yếu tố quy hoạch và các tiện ích xã hội khép kín là lợi thế đáng kể trong cạnh tranh giữa các dự án bất động sản. Quy hoạch tốt và đầy đủ tiện ích không chỉ nâng cao giá trị hiện tại mà còn mang lại lợi ích lâu dài cho cư dân. Khi thị trường bất động sản sôi động, giá trị của căn hộ thường được đánh giá dựa trên diện tích và giá bán. Tuy nhiên, khi thị trường cạnh tranh hơn, các giá trị gia tăng như tiện ích xã hội mới là điều mà khách hàng quan tâm.
Để thu hút khách hàng, nhiều chủ đầu tư đã bắt đầu chú trọng vào việc xây dựng hạ tầng đồng bộ theo mô hình “All in one”. Mô hình này bao gồm các dịch vụ, tiện ích phục vụ nhu cầu đời sống như thương mại, bệnh viện, trường học, sân chơi và khu thể thao. Tuy nhiên, số lượng các khu chung cư mới đáp ứng đầy đủ các tiêu chí này ở Hà Nội không nhiều. Ngoài Times City và Royal City, các dự án mới như The Manor Center Park, Gamuda hay ParkCity vẫn đang trong giai đoạn giải phóng mặt bằng hoặc chưa hoàn thiện.
Lợi ích của các dự án có tiện ích xã hội đầy đủ
Các dự án bất động sản đồng bộ với hệ thống hạ tầng và dịch vụ tiện ích xã hội cao cấp luôn thu hút khách hàng và duy trì mức giá cao. Người mua nhà hiện nay không chỉ quan tâm đến nơi ở mà còn chú trọng đến chất lượng cuộc sống và tiện ích đi kèm. Để triển khai thành công những dự án này, các chủ đầu tư phải có uy tín và năng lực lớn.
Theo CBRE Việt Nam, nhiều dự án sẽ hoàn thiện trong năm 2024, tạo ra sự cạnh tranh gay gắt đối với các căn hộ mới chào bán. Người mua hiện dành nhiều sự quan tâm hơn tới những căn hộ đã hoặc gần hoàn thiện để tránh gặp phải những vấn đề liên quan đến chất lượng và tiến độ. Các chủ đầu tư cũng cần tập trung vào việc phát triển các tiện ích và cơ sở hạ tầng để tạo ra môi trường sống thuận tiện cho cư dân. Điều này đòi hỏi sự chuyên nghiệp và uy tín từ phía các nhà phát triển và quản lý dự án.
Vai trò của tiện ích xã hội trong đời sống cư dân
Tiện ích xã hội đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống của cư dân. Những tiện ích như trường học, bệnh viện, khu vui chơi và các dịch vụ thương mại không chỉ đáp ứng nhu cầu cơ bản mà còn tạo nên môi trường sống lý tưởng. Việc có đủ các tiện ích xã hội giúp cư dân tiết kiệm thời gian, giảm stress và cải thiện sức khỏe.
Ngoài ra, các tiện ích xã hội còn đóng góp vào việc hình thành cộng đồng, tạo ra môi trường giao tiếp và tương tác xã hội tích cực. Các khu vui chơi, sân thể thao và công viên là nơi cư dân có thể gặp gỡ, giao lưu và xây dựng mối quan hệ xã hội. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cá nhân mà còn góp phần tạo nên một cộng đồng đoàn kết và phát triển.
Kết luận
Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng, việc chú trọng phát triển các tiện ích xã hội tại các khu đô thị mới là điều cần thiết. Các chủ đầu tư cần nhận thức rõ tầm quan trọng của việc này và đầu tư thích đáng vào hạ tầng và dịch vụ để nâng cao chất lượng cuộc sống cho cư dân. Sự đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và xã hội không chỉ làm tăng giá trị bất động sản mà còn mang lại lợi ích lâu dài cho cộng đồng.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu thêm về vai trò quan trọng của tiện ích xã hội trong các khu đô thị mới và tầm quan trọng của việc phát triển đồng bộ hạ tầng và dịch vụ. Để xây dựng những cộng đồng sống tốt hơn, việc đầu tư vào tiện ích xã hội là không thể thiếu. Chúng ta cần cùng nhau hướng tới một tương lai bền vững và phát triển toàn diện.
